LUDOVIC-TRARIEUX INTERNATIONAL HUMAN
RIGHTS PRIZE 2012
Premio Internacional de Derechos
Humanos Ludovic Trarieux
2012
Internationalen Ludovic-Trarieux-Menschenrechtspreis
2012
Prêmio Internacional de Direitos
Humanos Ludovic Trarieux
2012
Premio Internazionale per i Diritti Umani Ludovic Trarieux 2012
Ludovic Trarieux
Internationale Mensenrechtenprijs 2012
Premiul internaţional privind drepturilor omului Ludovic-Trarieux 2012
Depuis/Since/Desde/Dal/Seit 1984
Lhommage des avocats à un avocat
The
award given by lawyers to a lawyer
El homenaje de abogados
a un abogado
L'omaggio
degli avvocati ad un avvocato
Die Hommage von Anwälten zu einem Anwalt
The Ludovic-Trarieux
International Human Rights Prize 2012
to
Muharrem ERBEY
(Turkey)
Prize was presented on Novenber 30 th>/SUP>
2012 in Berlin
by Frau Sabine Leutheusser-Schnarrenberger, Bundesministerin der Justiz.
On 24 December 2009, On November 30th,
2012, in Berlin, Justice Minister Sabine Leutheusser-Schnarrenberger
has awarded the Ludovic-Trarieux Prize, one of the
most important human rights prizes for lawyers, to Muharrem
Erbey, who is in prison in Turkey. He has been in
prison for three years, not until September was the trial against him begun.
The FDP politician declared at the award ceremony in Berlins Court of Appeal:
Human rights cannot defend themselves. They need a good defence.
The law of the strongest can only be met by the rule of law. She said that
lawyers around the world are indispensable defenders of human rights, of
procedural law for the accused, of the freedom of opinion, the freedom to
assemble, the freedom to practise a religion. The
imprisonment of Muharrem Erbey
for almost three years shows how defending human rights is tied with so many
dangers in many countries, said the FDP politician, indirectly criticising the Turkish judicial system.
It would be good if the prize could also soon be handed over to the winner in
person. I call on those responsible in Turkey to examine whether it is not
possible to end the imprisonment. Almost three years of remand in custody
before the start of a trial is legally unacceptable, continued Leutheusser-Schnarrenberger.
German Justice Minister Sabine Leutheusser-Schnarrenberger
had recently visited Turkey. I discussed the far too lengthy imprisonment and
the constraints on legal rights in Turkey, over many talks during my trip. I
hope that the prize is further encouragement to change something, the
politician said, reminding the government in Ankara to change.
The
"Free Muharrem Erbey !" Campaign.
On 24 December 2009, Muharrem
Erbey , aged 40, Vice President of the Human Rights
Association of Turkey (İnsan Hakları
Derneği or İHD) and President of the
İHDs branch office in Diyarbakır, was arrested in Diyabakir, south eastern Turkey. In the very early hours of
the morning on Christmas Eve 2009, he was detained by Anti-Terror Units of the
Diyarbakır Security Directorate as part of an operation launched
simultaneously in 11 provinces of Turkey, in which more than 80 people were
detained. The stated reason for detention was his alleged membership of the
Kurdish Communities Union (Koma Ciwaken
Kurdistan or KCK), which is said to be a branch of the Kurdistan Workers Party
(PKK).
Muharrem Erbeys house
was searched while he was in detention and his request that a lawyer be present
during the search was refused. During the search of IHDs offices police
confiscated computers and documentation including archives documenting 21 years
of human rights abuses. These include information on cases that are currently
at the European Court of Human Rights and in which Mr
Erbey is representing the applicants.
Muharrem Erbey is highly
regarded both in Turkey and internationally for his work as a human rights
lawyer and defender, recently working on cases of extra-judicial killings and
enforced disappearances in the region. İHD has been a partner organisation of the Kurdish Human Rights Project for many
years together they have gained redress for hundreds of victims of human rights
abuses in Turkey in cases at the European Court of Human Rights. During his interrogation, Muharrem
Erbey was asked extensively about his work with the
İHD, including several international visits hes conducted in order to
draw attention to human rights abuses in the region. Mr. Erbey
completely rejects the charges against him.
Muharrem Erbeyis a
lawyer who has since the late 1990s worked on human rights issues, for which he
has gained international respect. He has represented a number of individuals
whose cases have come to the European Court on Human Rights. In 2008 he became
Vice President of the IHD, one of Turkeys most reputable human rights
associations. He is also President of the Diyabakir
Branch of the IHD.
Erbey is charged under Article 220/6 of the
Penal Code with membership of an illegal organisation,
the Kurdistan Democratic Confederation (KCK), said to be affiliated to the
banned Kurdish Workers Party (PKK). He is held in Diyabakir
D Type Prison. Around 80 others were arrested across the region, 23 of whom are
said to remain detained.
Commentators have referred to recent
visits by Erbey to various European parliaments,
including in Sweden, Belgium and the UK, where he spoke on Kurdish rights. He
had also participated in a Kurdish film festival staged in Italy in late 2009.
In September 2009 he had taken part in a workshop on minority rights in Diyabakir. At the time of his arrest, the offices of the
IHD were searched and documentation seized, including archives on serious human
rights violations over the past two decades, including extra judicial killings
and disappearances.
Also a writer, Erbeys
collection of short stories, My Father, Aharon Usta, is due to be published shortly. In 2007 he was a
co-editor of a collection of Turkish and Kurdish language stories by 35
authors, distributed by the Diyabakir Metropolitan
Municipality free to local people. The Mayor who organised
the publication was subsequently brought to trial under a law that prohibited
the use of the Kurdish alphabet (since annulled). Erbey
defended the Mayor who was subsequent acquitted, and after Erbey
had gathered 300 writers signatures against the court hearing. Another short
story collection, Missing Pedigree was published in 2004. He has written many
articles on culture, childrens and human rights that have appeared in arts and
culture magazines, newspapers and websites. He is a member of PEN Turkey and
the Kurdish Writers Association.
The trial first opened in October 2010 when
151 high profile Kurdish political and civil society leaders including six
newly elected MPs, six elected mayors from cities in southeast Turkey. The
protracted trial which resumed again on 2 August has stalled with the
defendants seeking to defend themselves in the Kurdish language which is not
officially recognised by the courts. A 7,578-page
indictment has charged the defendants variously with offences such as aiming
to destroy the unity and integrity of the state, being a member or leading
member of the PKK, and aiding and abetting the PKK, for which they face
penalties of between 15 years and life in prison.
Muharrem Erbey is since December
2009 placed currently in pre-trial detention in the notorious prison of Diyarbakir. He wrote this letter from prison. (ßClick)
Sayın Ludovic-Trarieux
Yetkilileri
30 Kasım, 2012, Berlin
17. Ludovic Trarieux 2012 Uluslar Arası İnsan Hakları
ödülünü, Türkiyeli bir Kürt insan hakları savunucusu ve hukukçusunun
çalışmalarına layık gördüğünüzden dolayı sizlere
şükranlarımı sunuyorum. Ödül töreninde canımdan çok
sevdiğim eşim Burçin, çocuklarımız Robin ve Rober beni
temsil edecekler.
Hepinize cezaevinin nemli, rutubetli, soğuk duvarlarının,
tel örgülerinin, demir kapılarının arkasından
sımsıcak selamlarımı gönderiyorum. İlk defa bir Kürt
hukukçuya verilen bu önemli ödülü, Kürtlerin saygıdeğer tarihi
şahsiyetleri Şeyh Sait, Seyit Rıza, Kazi Muhammed, Mele Mustafa
Barzaninin ve onurlu tüm Kürtlerin önünde saygıyla eğilerek
alıyorum.
Hayatın kime, ne zaman, ne getireceği bilinmez. Hele doğu
masallarının diyarında, öfkesini her sabah bileyenler
arasında yaşıyor ve kendiniz olmak için mücadele
ediyorsanız, sürprizlere hazırlıklı olmanızda fayda
var. Burada, doğuda hayatın garip tesadüfleri, sürprizleri,
inişleri ve çıkışları vardır. Ağrı
eşiği düşük olanlar için burada hayat zor, çekilmez olur. Bu
coğrafya insana zorluklara karşı direnmeyi öğretir.
Dağların çocukları Kürtler kadar, hayatın
zorluklarını bilen, yeryüzünde kaç kavim vardır bilinmez ama
bizler hayatımızı hep bıçak sırtında geçirdik.
Son iki yüzyılda dünyamıza dönüp
baktığımızda, politik vaatlere, arayışlara ve
büyük yıkımlara, zorbalığa dayalı değişim ve
dönüşümlere, farklı kimliklerin, grupların, halkların
eşitlik ve özgürlük taleplerine, bu taleplerden dolayı yaşanan
büyük yıkımlara, kitlesel boyutta insan hakları ihlallerine
tanık olduk. Gücü, iktidarı elinde bulunduranlar kendi kültürünü,
dilini, yaşam tarzını zorla kabul ettirmeye ahengi bozmaya çalıştı.
Buna itiraz edenlere karşı başvurulan araçlar hep
aynıydı; göç, sürgün, asimilasyon, zindanlar ve ölüm. Neredeyse
başvurulmayan yöntem kalmamasına rağmen baskı altında
olan halklar itirazlarını hep yükselttiler. Türkiyede daha birkaç
gün önce sona eren ve binlerce Kürtün 68 gün boyunca sürdürdüğü açlık
grevleri yüzyıllardır Kürtlere yapılan bu haksızlıklara
itirazların devamıdır. Binlerce Kürtün yapmış
olduğu açlık grevlerinin sona ermiş olması sevindiricidir
ve umarım ki bir daha yaşanmak zorunda olmaz.
Yüzyılın başında Türkler, Kürtler, Çerkezler, Lazlar
ve daha birçok halk da Anadoluyu özgürleştirmek için uzun bir yola
birlikte çıktılar. O yıllarda Kürtler Anadolu nüfusunun üçte
biriydi. Kurtuluş savaşında birlikte öldüler. Savaş
sonrası tüm yasal düzenlemeler sadece Türk etnik kimliğini,
kültürünü, dilini, varlığını kutsadı, öne
çıkardı. Öteki halklar, diller, kültürler yapılan düzenlemelere
göre bir anda yok sayıldılar. İşte buna yapılan
itirazdır bizleri sorun haline getiren. Herkesin Kürt sorunu dediği
mesele ortada, ortak vatanda eşit yurttaş olma itirazıdır
aslında.
On iki yıldır, insan hakları savunucusu olarak
Diyarbakırda güvenlik güçlerinin işlediği ihlallere dair
tespitler, raporlar tanzim ettim, eleştirdim, itiraz ettim diye 3
yıldır elinde gücü bulunduranların siyasi tutuklusuyum.
Keşke insana, hayatın ne kadar güzel olduğunu cezaevi
öğretmeseydi. Eşim Burçin, çocuklarım Robin ve Roberi, ailemi
çok özledim. 11 yaşındaki oğlum Robin ve 6 yalındaki
oğlum Rober baba burada ne zaman işin bitecek, eve kaç zaman sonra
geleceksin diyorlar. Onlara az kaldı diyorum ama ben de bilmiyorum bu
zulüm ne zaman bitecek.
Coğrafya kaderdir diyen İbn-i Haldun geliyor aklıma.
Benim yaşadıklarım, bu coğrafyada hak ve eşitlik talep
edenlerin kaderi. Oysa eşit olmak ve
farklılığımızla onay görmekti tek isteğimiz. Bir
yıl önce Şırnak ili Roboski köyünde 34 yurttaş
sınır ticareti yaparken bombalanarak parçalandı. Sorumlular
nerede, ne yapıldı? Koca bir hiç! Evet, coğrafya kaderdir. Biz
İHD (İnsan Hakları Derneği) olarak bu tür ölümlerin
yaşanmaması, yaşanmışsa sorumluların adaletin
önüne çıkmasını istediğimiz için hedef olduk.
Hiçbir zaman devlet karşıtı bir STK (sivil toplum
kuruluşu) olmadık. Yasaya aykırı bazı sert
uygulamaları belgeledik ve eleştirdik. Daha fazla insan hakları
istedim. İHD çalışmaları sırasında
derneğimize gelen herkesi güler yüzle karşılayıp, derdine
derman olmaya, yardım etmeye çalıştım, kimsenin kalbini
kırmadım, hiç kimseyle yüksek sesle bile konuşmadım.
Başvuranın etnik kimliğine, siyasal tercihine bakmadan,
mağdur kimliği esas alarak yardım ettim. Ben şiddeti hep
reddettim, hayatımda bir çakı bile taşımadım. Ama bana
şimdi silahlı örgüte üyesin diyorlar. Ben kimsenin mahremiyetini
ifşa etmedim, ortada yanlış uygulamalara
yanlıştır dedim. Şiddet hak arama, sorun çözme yöntemi
olmamalı dedim. Ölümleri barış perest bir yürekle
kınadım. Yaşadım kutsadım. Kızgın
davrananın dostu olmaz demişti eskiler, ondan sorunların güler
yüzle, barışçıl yöntemlerle, diyalog ile çözümünden yana oldum.
Hep insanlık onurunu korumaya çalıştım.
Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Evrensel
beyannamesinde yazılı olan Herkes için Eşitlik, Özgürlük ve
Adaleti esas aldım. Dünyaya hep kalp gözüyle baktım. Herkes
eşit ve özgür insan olmalı mücadelesini yürüttüm. Şimdi
kefaretini ödüyorum. Bu dünyada tüm acılar ortaktır. Acı paylaşıldıkça
azalırmış.
Yaklaşık dört yıldır sekiz bin civarında Kürt
siyasetçi, belediye başkanı, milletvekili, gazeteci, insan
hakları savunucusu, avukat, akademisyen, BDP (Barış ve Demokrasi
Partisi) üyesi, çalışanı ve aktivistleri, farklı ve
eleştirel duruşuyla Kürtlerin yanında yer alan feministler,
ekolojistler,, akademisyenler haksız, hukuksuz yere tutuklu. Siyasi rehine
olduğumuzu söylüyor havadisler. Korku duyarsan düşersin der bir
Afrika atasözü. Korkmadan barışı, hep barışı
istedik. Ölümlerin son bulmasını, herkesin kardeşçe dilini,
kültürünü ortak vatanda yaşayacağı bir barışı
istedik. Sahi son yıllarda Türkiyede muhalif olan herkes neden
cezaevinde? Bunu merak eden yok mu?
Mezapotamyanın en kadim ve otokton (yerleşik)
halklarından olan, kırk milyon nüfusuyla Türkiyede, İran, Irak,
Suriye ve dünyanın yüzlerce ülkesinde zorunlu olarak
dağınık yaşayan Kürtlerin yüzü ne zaman gülecek? Son iki
yüzyıldır hep öteki olarak görülen, baskıya, zulme, sürgüne,
göçe, asimilasyona, cezaevine, darağacına, toplu kıyımlara
reva görülen Kürtler, kendi köyüne, çiçeğine, çocuğuna kendi dilinde
isim vermek, şarkı söylemek, kültürünü yaşamak ve kendini
yönetmek istiyor. Hepsi bu. Hayat ölümsüz değil. Yaptıklarımız,
ortaya çıkardıklarımız, sözlerimiz ölümüzdür. Biz yanlış
politikaları teşhir ettik diye buradayız.
Son üç yılda cezaevine giren hiç kimse tahliye olmuyor. On binlerce
Kürt bu zulmün son bulmasını bekliyor. Mevlana der ki gönlün
değişirse dünya değişir. Gönlünüzü, zihninizi
yenilemedikçe, aynı yöntemlerde ısrar ettikçe hep acı
çekeceğiz. Acımızı paylaşacak dostlar nerdesiniz?
Hayatım boyunca hep hoşgörü ve diyalogu esas aldım.
Ötekiyle empati kurmaya çalıştım. İHDye gelen kim olursa
olsun; asker, polis, korucu, PKKli ailesi arasında ayırım
yapmadım. Başvurusunu aldım ve elimi vicdanıma koyup
iş yaptım. Hiç kimse siyasi görüşlerinden, etnik
kimliğinden dolayı İHDnin kapısından geri
dönmemiştir. Hiç ama hiç kimse dönmemiştir.
Bazı güvenlik güçlerinin orantısız ve aşırı
uygulamalarını, mağdurun yaptığı başvuruyu
esas alarak yer, zaman, belirterek eleştirdik. Mağduru
savcılığa yönlendirdik. Hükümeti de bu konuda duyarlı
olmaya çağırdık. Demokratik açılım sürecini
destekledik ama sonra yetersiz olduğunu görünce bunu dillendirdik. Bizler
siyasi taraf değiliz. Bizler mağdur olanın
tarafındayız. Kaçırılan asker ailesi İHDye
başvurmuşsa, mağdur olan asker ailesinin tarafında yer
alarak girişimlerde bulunduk. Ölen PKKlinin cenazesi ailesine verilmemişse
ve ailesi bize başvurmuşsa mağdur olan ailenin tarafında
yer aldık. Cenazenin ailesine verilmesi için savcılığa
başvurduk. Biz, bize yansıyan iddiaları savcıya
taşıyarak adaletin tecelli etmesine yardımcı olmaya
çalıştık.
Davet edildiğim İngiltere, İsveç, Belçika
parlamentolarında Birleşmiş Milletlerin Cenevredeki
binasında İnsan hakları, demokrasi ve Kürt sorununun
barışçıl çözümüne dair yaptığım konuşmalar
devletin askeri ve polisini karalama olarak değerlendiriliyor. Bizler
aynayız. Var olanı raporlarla herkese gösteriyoruz. Hiçbir şeyi
uydurmuyoruz. Belgeye, rapora dayanarak konuşuyoruz.
Çocukluğumuz, rüyalarımızın
başlangıcıdır. Nerede hatırlanan güzel bir şey
varsa ya rüyada ya çocukluk anılarında saklıdır. Ben
herkesin eşit olduğu çocukluğuma ait dünyayı, dünyaya
yaymak istedim. Herkesin güldüğü o dünya hayali değil mi bizleri
ayakta tutan! Bir zamanlar cami, havra, kilise kapılarının yan
yana olduğu, ezan sesiyle, çan seslerinin birbirine
karıştığı, ibadetin sevgi ve saygı ortamında
yapıldığı, çarşısında Kürtçe, Türkçe,
Arapçanın konuşulduğu yerdi Diyarbakır. Ben herkesin kendi
diliyle konuştuğu, herkesin dinini serbestçe
yaşadığı bir yer hayalini gerçekleştirmek istedim.
Kürtlerin yaşadığı yerlerde iki yüzyıldır
barut kokusu bitkilere, ağaçlara siniyor. Ölüm kokusunun dağlardan
vadiler, vadilerden o köylere, evlere, odalara, yataklarımıza,
genzimize gelip yapışmasından bıktık. İki
yüzyıldır Kürt Halkına reva görülen eziyet bitsin artık.
Bizi yüz yıllardır zorla ve basıyla Türkleştirmekten,
Araplaştırmaktan, Acemleştirmekten kendi kültürlerini, dillerini
dayatmaktan vazgeçsinler istiyoruz. Biz Kürt olarak bu coğrafyada
doğduk. Kür olarak yaşamak ve Kürt olarak bu coğrafyada ölmek
istiyoruz.
Yaşamak bilmektir der Spinoza. Bazen bazı felaketler bizi
birbirimize daha da yakınlaştırır, kenetler. İki
yüzyıldır yaşadığımız felaketler yetmedi mi?
Artık yine eskisi gibi bir arada yaşamak istiyoruz. Tarihe dönüp
bakın Kürtler ve Türkler birlikte olduğu dönem kazanmış.
Karşı karşıya geldikleri her dönemde birlikte
kaybetmişlerdir. Artık kavga etmenin hepimize zarar verdiğini
çok iyi biliyoruz.
Zamanın ruhunu iyi okuyamayanlar başarılı ve mutlu
olamazlar. Yüreklerin, sınırların, bilginin, sermayenin
birleştiği bir çağdayız. Her dilin, kültürün ve dinin
farklılığıyla onay görmesi gerekiyor. Hiçbir dil başka
bir dilden üstün veya aşağı değildir. Farklı ama
eşittirler.
Mutsuzluk, bütün bireysel ve toplumsal değişim ve
dönüşümün temelidir. Biz Kürtler mutsuzuz. Herkes gibi mutlu olmak için
değişim istiyoruz. Burada cezaevinde insanları,
doğayı, hayatı tapınacak kadar seven, başkalarının
özgürlüğü için hayatını feda eden insanların hikayelerine
çarpıp duruyorum. Bu kadar büyük yüreklere sahip insanlar değil mi ki
dünyayı değiştirip dönüştüren.
Hayatı derinliğine anlamaya, kavramaya çalışmak,
özgürlüktür. Gerçeklerin saklı kalmaması,
haksızlıkların son bulması, herkesin eşit ve özgür
olması için çalıştım. Bundan dolayı üç
yıldır özgülüğümü elimden alanlar kadar susanlar da buna ortak
değil mi?!
Doğu masallarının, mesellerin, kitabelerin, tabletlerini
dili ve son sözüyle; BİZ ÖZGÜR DEĞİLSEK SİZ, SİZ
ÖZGÜR DEĞİLSENİZ BİZ ÖZGÜR DEĞİLİZ
Özgür günlerde görüşebilmek ümüdüyle,
Saygı ve sevgiler.
Muharrem Erbey
Avukat, İnsan Hakları Savunucusu, Pen Dünya Yazarlar
Birliği Üyesi
Yüksek Güvenlikli D Tipi Cezaevi Diyarbakır Türkiye
Since 1984
The award
given by lawyers to a lawyer
Created
in 1984, the "International Human Rights Prize Ludovic
-Trarieux is awarded to " a lawyer, regardless
of nationality or Bar, who thoroughout his career has
illustrated, by his activity or his suffering, the defence of human rights, the
promotion of defence rights, the supremacy of law, and the struggle against
racism and intolerance in any form ".
It
is the oldest and most prestigious award given to a lawyer in the world. Often
imitated or counterfeited, it remains the only European award in the scope of
human rights whose funding is reserved for a lawyer. It commemorates the memory
of the French lawyer, Ludovic Trarieux
(1840-1904), who in the midst of the Dreyfus Affair, in France, in 1898,
founded the " League for the Defence of Human Rights and the Citizen
", because, he said: " It was not only the single cause of a man
which was to be defended, but behind this cause, law, justice, humanity ".
The
first Prize was awarded on March 29th, 1985 to Nelson Mandela then in jail. It
was officially presented to his daughter, Zenani
Mandela Dlamini, on April 27th 1985, in front of
forty presidents of Bars and Law Societies from Europe and Africa. It was the
first award given to Mandela in France and the first around the world given by
lawyers. On February 11th 1990, Nelson Mandela was released. Since then, it was
decided that the Prize would be awarded again.
Since
2003, the Prize is awarded every year in partnership by the Human Rights
Institute of The Bar of Bordeaux, the Human Rights Institute of the Bar of
Paris, the Human Rights Institute of The Bar of Brussels, l'Unione
forense per la tutela dei diritti dell'uomo
(Roma), the Bar of Luxemburg, the Union Internationale
des Avocats (UIA), Rechtsanwaltskammer
Berlin, and the European Bar Human Rights Institute (IDHAE)